Productiekrimp belangrijkste oorzaak productiviteitsdaling
Uit de trendmonitor TiPS blijkt dat in deze periode ook de productie van ziekenhuizen flink afneemt. Dit is vooral het gevolg van de verschillende hoofdlijnakkoorden die het ministerie van VWS en de sector met elkaar hebben afgesproken. Daarnaast speelt het verhogen van het eigen risico waarschijnlijk een rol. Door de dalende productie is ook de productiviteit gedaald. Er worden minder diensten geleverd per bestede euro. Dit is een bekend verschijnsel in de publieke dienstverlening. Bij een krimpende productie nemen de kosten minder dan evenredig af. Er ontstaat steeds meer ondoelmatigheid in het systeem.
Dure medicatie en schaalvergroting dragen ook bij aan productiviteitsverlies
Opvallend zijn ook de kostenverschuivingen die hebben plaatsgehad. Zo neemt het aandeel materiële kosten toe ten opzichte van personele kosten en kapitaalkosten. Dit heeft onder andere te maken met het toegenomen belang van (dure) medicatie. De productiviteit daalt ook door de steeds verdergaande schaalvergroting. Een deel van de ziekenhuizen is gesloten of heeft met een fusie te maken gehad. Uit veel onderzoek blijkt dat bij een toenemende omvang van ziekenhuizen de kosten per behandelde patiënt ook toenemen.
Welvaartsverlies
Het verlies aan productiviteit heeft een fors welvaartsverlies opgeleverd. In genoemde periode daalt de productiviteit met bijna 30 procent. In geld komt dit overeen met een bedrag van 900 miljoen euro. Vanuit het oogpunt van productiviteit hebben de ziekenhuizen sinds de eerst helft van de jaren tachtig niet zo slecht gepresteerd.
Steeds meer aandoeningen beter te behandelen
Voor zover dat met cijfers is te onderbouwen, is de kwaliteit van de ziekenhuiszorg in de afgelopen decennia onmiskenbaar toegenomen. Dankzij talrijke innovaties kunnen in de loop van de tijd steeds meer aandoeningen beter behandeld worden. Zo is de vijfjaarsoverlevingkans van kankerpatiënten fors toegenomen, evenals het 30-dagen sterftecijfer over hart- en herseninfarcten.
Meer weten?
Een uitgebreidere reflectie op de productiviteitstrends in de ziekenhuiszorg kunt u hier downloaden.
Voor vragen kunt u contact opnemen met Jos Blank (j.blank@ipsestudies.nl | 06 488 756 45) of het secretariaat van IPSE Studies (v.vloemans@ipsestudies.nl | 06 205 226 43).